De Wéds (vaak geschreven als vedas) zijn de oudste en tegelijkertijd de hoogste geschriften binnen Hindoeïsme. Letterlijk betekent Wed “weten”, figuurlijk vertaald betekent Wéd “kennis” of “wijsheid”.
Er bestaan twee soorten kennis voor een perfect leven:
- Apaar-wiedyaa (kennis van de wereld)
- Paar-wiedyaa (kennis van devotie)
De Wéds zijn de bron van alle kennis van het universum. Ze bevatten de kennis van kunst, muziek, literatuur en taalkunde, economie, religie, defensie, heelal, geometrie, logica, technologie, hypnose, wiskunde filosofie, rituelen, gezondheid, lang leven, magie, medicijnen, architectuur, ruimtevaart, spiritualiteit enzovoorts.
Er zijn vier Wéds en ze zijn in het Sanskriet gesteld: de Rieg-wéd, de Yadjoer-wéd, de Saam-wéd en de Atharwa-wéd.
- De Riegwéd is de eerste en de meest belangrijke Wéd. Ze telt 10.552 verzen en gaan over de schepping van de mens, het aanroepen van goden, lofzang en gebeden en het offeren aan goden.
- De Saamwéd kent 1875 zangverzen ter begeleiding van offers aan goden.
- De Yadjoerwéd kent 1975 verzen die de maancultuur beschrijven.
- De Atharwawéd kent 5987 mystieke verzen. In deze Wéd wordt melding gemaakt dat de mens door eigen inspanning en oefening bepaalde vermogens kan verwerven en geheimen kan doorgronden. De Hatha-yog, Tritashkarni wiedyaa en Ashttaanga-yog worden alleen in deze Wéd aan de mens gegeven.
Naast de vier Wéds kent men vier Oep-wéds (= sub-wéds). Deze zijn de welbekende Aayoer-wéd, Dhanoer-wéd (krijgskunst en wapenleer), Gandharwa-wéd (muzikale kunst) en de Arth-wéd (economie).
De ongeveer 6000 verzen tellende Aayoer-wéd hoort bij de Atharwa-wéd en behandelt de medische wetenschap in alle aspecten en geeft aanwijzingen voor een gezond en lang leven. Deze Wéd wordt ook als de vijfde Wéd beschouwd. In de verzen staat beschreven hoe er een balans gevonden kan worden tussen “Waat” (fysieke beweging), “Piet” (stofwisseling) en “Kaf” (psyche). Bij een gezonde mens zijn alle drie in balans.